สาหร่ายวากาเมะ ประโยชน์ต่อสุขภาพ และข้อควรระวังในการบริโภค

สาหร่ายวากาเมะ เป็นสาหร่ายทะเลสีน้ำตาลที่พบได้ในญี่ปุ่นและเกาหลี มีแคลอรี่ต่ำ อุดมไปด้วยโปรตีน วิตามินและแร่ธาตุ เช่น วิตามินเอ วิตามินบี วิตามินซี โซเดียม แคลเซียม ฟอสฟอรัส ทั้งยังมีประโยชน์ต่อสุขภาพมากมาย เช่น ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคเบาหวาน ลดภาวะดื้ออินซูลิน รวมไปถึงอาจช่วยต้านโรคมะเร็งได้ การรับประทานสาหร่ายวากาเมะในปริมาณที่เหมาะสม จึงอาจส่งผลดีต่อสุขภาพในระยะยาว

คุณค่าทางโภชนาการของสาหร่ายวากาเมะ

ข้อมูลจากกระทรวงเกษตรแห่งสหรัฐอเมริกา (United States Department of Agriculture หรือ USDA) ระบุว่า สาหร่ายวากาเมะ 100 กรัม ให้พลังงานประมาณ 45 กิโลแคลอรี่ มีน้ำเป็นส่วนประกอบ 80 กรัม และอุดมไปด้วยสารอาหาร เช่น

นอกจากนี้ สาหร่ายวากาเมะยังมีวิตามินเอ วิตามินบี 1 วิตามินบี 2 วิตามินบี 3 วิตามินซี วิตามินอี วิตามินเค เบต้าแคโรทีน และสารอาหารอื่น ๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น สารต้านอนุมูลอิสระอย่างสารฟูโคแซนทีน (Fucoxanthin) ที่พบในสาหร่ายสีน้ำตาล อีกทั้งสาหร่ายวากาเมะยังมีไอโอดีน ซึ่งเป็นแร่ธาตุที่มีบทบาทสำคัญในการบำรุงสุขภาพต่อมไทรอยด์ และเนื่องจากร่างกายไม่สามารถสร้างไอโอดีนเองได้ จึงควรรับประทานอาหารที่มีไอโอดีนเป็นประจำ เพื่อให้ร่างกายได้รับไอโอดีนเพียงพอ

สาหร่ายวากาเมะ ประโยชน์ มีอะไรบ้าง

สาหร่ายวากาเมะ อุดมไปด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ โดยมีงานศึกษาวิจัยทางวิทยาศาสตร์ที่สนับสนุนคุณสมบัติในการส่งเสริมสุขภาพของสาหร่ายวากาเมะ ดังนี้

อาจช่วยลดความเสี่ยงของโรคเบาหวาน

สารฟูโคแซนทีน และสารฟูคอยแดน (Fucoidan) ในสาหร่ายวากาเมะเป็นสารแคโรทีนอยด์ที่พบมากในสาหร่ายทะเลสีน้ำตาล มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ อาจช่วยปรับปรุงการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและลดความเสี่ยงในการเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2

งานวิจัยชิ้นหนึ่งจากประเทศญี่ปุ่นที่ตีพิมพ์ในวารสาร Journal of Nutritional Science เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2560 ศึกษาเกี่ยวกับความสามารถในการลดระดับน้ำตาลเฉลี่ยสะสมในเลือด (HbA1c levels) ของน้ำมันที่สกัดจากสาหร่ายสีน้ำตาล

โดยให้กลุ่มตัวอย่างชาวญี่ปุ่นที่มีน้ำหนักตัวปกติและเป็นโรคอ้วนรับประทานน้ำมันสาหร่ายทะเลท้องถิ่นที่อยู่ในสกุลเดียวกับสาหร่ายวากาเมะซึ่งมีปริมาณฟูโคแซนทีน 0 มิลลิกรัม 1 มิลลิกรัม และ 2 มิลลิกรัม ตามลำดับ เป็นเวลา 8 สัปดาห์ พบว่า ผู้ที่รับประทานน้ำมันที่มีฟูโคแซนทีน 2 มิลลิกรัม มีระดับน้ำตาลในเลือดอยู่ในเกณฑ์ดีขึ้น เมื่อเทียบกับกลุ่มที่รับประทานน้ำมันที่มีฟูโคแซนทีน 0 มิลลิกรัม

อาจช่วยลดภาวะดื้ออินซูลิน

สาหร่ายวากาเมะมีฟูโคแซนทีน ซึ่งเป็นสารแคโรทีนอยด์ที่พบเฉพาะในสาหร่ายสีน้ำตาล มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ อาจช่วยต้านโรคอ้วนและโรคเบาหวานได้ เนื่องจากช่วยลดภาวะดื้ออินซูลิน

งานวิจัยชิ้นหนึ่งที่ตีพิมพ์ในวารสาร Molecular Medicine Reports ฉบับเดือนพฤศจิกายน-ธันวาคม พ.ศ. 2552 ศึกษาเกี่ยวกับฤทธิ์ต้านโรคอ้วนและต้านเบาหวานของฟูโคแซนทีนต่อการเกิดโรคอ้วนจากการบริโภคอาหาร พบว่า การบริโภคสาหร่ายวากาเมะที่อุดมไปด้วยฟูโคแซนทีนช่วยควบคุมน้ำหนักตัวและปริมาณเนื้อเยื่อไขมันสีขาว ซึ่งเป็นเนื้อเยื่อไขมันที่พบมากที่สุดในร่างกาย

ดังนั้น จึงอาจสรุปได้ว่า สาหร่ายวากาเมะมีสารพฤษเคมีที่ช่วยในการควบคุมกระบวนการเผาผลาญไขมันและภาวะดื้ออินซูลินที่เกิดจากการรับประทานอาหารได้ อย่างไรก็ตาม งานวิจัยชิ้นนี้เป็นการทดลองในสัตว์ จึงควรศึกษาวิจัยเพิ่มเติมในมนุษย์เพื่อยืนยันประสิทธิภาพของสาหร่ายวากาเมะในการลดความเสี่ยงในการเกิดโรคอ้วนและภาวะดื้ออินซูลินจากการรับประทานอาหารไขมันสูงต่อไป

อาจมีฤทธิ์ต้านมะเร็ง

สาหร่ายวากาเมะมีฟูโคแซนทีนซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่ออกฤทธิ์ต้านการเกิดปฏิกิริยาเครียดออกซิเดชัน (Oxidative stress) ซึ่งเป็นสาเหตุของการเกิดโรคมะเร็ง ทั้งยังช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง ด้วยการกระตุ้นให้เซลล์มะเร็งตายโดยไม่กระทบต่อเซลล์ปกติ และลดการแพร่กระจายของมะเร็งเต้านมของมนุษย์ได้

งานวิจัยชิ้นหนึ่งที่ตีพิมพ์ในวารสาร Journal of Cellular and Molecular Medicine เมื่อเดือนมีนาคม พ.ศ. 2562 ศึกษาเกี่ยวกับฟูโคแซนทีนและฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของมะเร็งเต้านม พบว่า สารฟูโคแซนทีนที่สกัดจากสาหร่ายวากาเมะสามารถลดการสร้างหลอดน้ำเหลืองใหม่จากก้อนเนื้องอกได้ อย่างไรก็ตาม งานวิจัยชิ้นนี้เป็นการทดลองในหลอดทดลอง ควรมีการศึกษาเพิ่มเติมในมนุษย์ต่อไป

ข้อควรระวังในการบริโภค สาหร่ายวากาเมะ

ข้อควรระวังในการบริโภคสาหร่ายวากาเมะ อาจมีดังนี้

• สาหร่ายวากาเมะมีโซเดียมสูง จึงไม่ควรบริโภคมากเกินไปหรือบริโภคติดต่อกันเป็นเวลานาน โดยเฉพาะในผู้ป่วยโรคไตและผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง เพราะอาจทำให้ระดับความดันโลหิตเพิ่มขึ้นจนเป็นอันตรายต่อสุขภาพ
• ควรเลือกซื้อสาหร่ายวากาเมะจากแหล่งที่น่าเชื่อถือ เพราะการบริโภคสาหร่ายวากาเมะที่มาจากแหล่งผลิตหรือแหล่งซื้อขายที่อาจปนเปื้อนสารเคมีบางชนิดในระดับสูง เช่น สารหนู ปรอท ตะกั่ว อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพได้
• สาหร่ายวากาเมะมีวิตามินเคที่ช่วยให้เลือดแข็งตัว จึงอาจส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยาละลายลิ่มเลือด ผู้ที่ใช้ยาดังกล่าวอยู่จึงไม่ควรรับประทานสาหร่ายวากะเมะ